IP
ADRESİ NEDİR
IP (
INTERNET PROTOCOL ADRESS)
internete ya da diğer herhangi bir
bilgisayar ağına bağlı cihazların, ağ üzerinden birbirlerine veri yollamak için
kullandıkları adrestir. İnternet’e bağlanan her bilgisayara bir IP adresi
atanır, diğer bilgisayarlar bu bilgisayara bu adres ile ulaşırlar. Yani iki
farklı cihaz aynı yerel ağda olmasa dahi, IP adresi birbirleri ile iletişim
imkânı sağlar.
IP-adresleri genellikle blok olarak
bölgelere atandığı için, IP adresinden kullanıcının genel bilgilerine
ulaşılabilir.
IP adresleri şu anda yaygın kullanımda
olan IPv4 için 32 bit boyunda olup, noktalarla ayrılmış 4 adet 8 bitlik sayıyla
gösterilirler. Örneğin: 192.167.10.5
Bir internet sayfası sunucusuna, ağ
tarayıcısı IP adresi yazarak da bağlanılabilir; ancak bu rakamları yazmak
pratik olmadığından IP adresine karşılık gelen bir alan adı sistemi
kullanılmaktadır. İnternet Servis Sağlayıcılarında bulunan Alan Adı
Sunucularından (DNS -Domain Name System) oluşan bir ağ,
hangi alan adının hangi IP adresine karşılık geldiği bilgisini eşler ve
kullanıcıları doğru adreslere yönlendirir. İnternet’te trafik Başlıca IP
adreslerince sağlanmaktadır.
MAC ADRESİ NEDİR
MAC
(Fiziksel) Adresi, ethernet gibi ortamlarda,
ağ donanımını tanımlamaya yarar. Basitçe, bir bilgisayarın ethernet kartına
üretici tarafından kodlanmış adres bilgileridir. 01-23-45-67-89-ab şeklinde
gösterimi vardır.
Bir MAC adresinde ilk üç bit adres havuzunu dağıtan organizasyonu,
sonraki beş bit ise üreticiyi temsil eder. Dolayısıyla, bir MAC adresinin ilk
bitlerine bakılarak kartın hangi şirket tarafından üretildiği görülebilir.
Mac adresi ne işe yarar
MAC adresi, bir bilgisayar ağında,
bir cihazın ağ donanımını tanımaya yarar. Örneğin, sizin bilgisayarınızda
modeminizin ve ağ kartınızın kendine özel birer MAC adresleri vardır. MAC, 48
bit’lik bir adres olduğundan dolayı 248 = 281,474,976,710,656 değişik ağ kartını tanımlamak için
kullanılabilir.
Bilgisayarın Mac Adresini Nasıl Öğreniriz
-Başlat (Start) -> Aramayı
Başlat (Start Search)kutusuna cmd yazılır ve Başlat menüsünde beliren cmd simgesi tıklanır.
-Açılan komut istemi penceresine ipconfig
/all veya ipconfig
-all yazılır ve Enter tuşuna basılır. Bu
komut bilgisayardaki ağ adaptörlerinin (wireless, yerel ağ bağlantısı vb.)
listelenmesini sağlayacaktır. Listede ilgili ethernet bağdaştırıcısının altında Fiziksel
Adres (Physical Address) etiketli on iki haneli
karakter dizisi o bağdaştırıcının MAC adresidir.
WİFİ NEDİR
Wi-fi:”Wireles
Fidelity” kelimelerinin kısaltması olup kablosuz bağlılık veya kablosuz
bağlantı anlamına gelir.Wi-Fi ürünlerin
kablosuz bağlantı sağlayabildiğini gösteren bir uyumluluk göstergesidir ve IEEE
802.11a, IEEE 802.11b, IEEE 802.11g ve IEEE 802.11n standartlarına göre
belirlenir.
Wi-Fi dizüstü bilgisayarlar, PDAlar ve diğer
taşınabilir cihazların yakınlarındaki kablosuz erişim noktaları aracılığıyla
yerel alan ağına bağlanabilmesini sağlar. Bağlantı, kablosuz erişim noktaları
ve cihazın ortak desteklediği, IEEE 802.11 protokolüne bağlı olarak 2.4 GHz
veya 5 GHz radyo frekansında gerçekleştirilir. Veri, CSMA/CA (Carrier sense
multiple access with collision avoidance) protokolüne uygun gönderilip alınır
ve böylece paketlerin iletimi sırasında hata oluşması sorunu çözülür.
TCP/IP NEDİR
Kullanım
olarak iki katmanlı bir haberleşme protokolüdür. Üst katman TCP (TRANSFER
CONTROLL PROTOCOL) verinin iletimden önce paketlere ayrılmasını ve alıcıda bu
paketlerin yeniden düzgün bir şekilde birleştirilmesini sağlar. Alt katmanı IP
ise , iletilen paketlerin istenilen ağ adresine yönlendirilmesini kontrol
eder.
İlk olarak 80 li yıllar da Amerika Savunma Bakanlığı tarafından
OSI tabanlı sistemlere alternatif olarak geliştirilmiştir.
TCP/IP Protokol Yapısı
Uygulama Katmanı(Application Layer) : Farklı sunucular üzerindeki süreç ve uygulamalar arasında olan iletişimi sağlar
Taşıma Katmanı(Host to host or Transport Layer) : Noktadan noktaya veri akışını sağlar
İnternet Katmanı : Router lar ile birbirine bağlanmış ağlar boyunca verinin kaynaktan hedefe yönlendirilmesini sağlar.
Ağ Erişim Katmanı : Uç sistem ile alt ağ arasındaki lojik arabirime ilişkin katmandır.
Fiziksel Katman : İletişim ortamının karakteristik özelliklerini,sinyalleşme hızını ve kodlama şemasını belirler.
İnternet protokol takımı ağ modeli ve internet ve benzeri ağlar için kullanılan bir iletişim protokolleri kümesidir.
TCP/IP de veri biçimlendirilmiş şekilde nasıl olması gerektiği belirterek uçtan uca bağlantı sağlar.
TCP/IP modeli ve ilgili protokoller Internet Engineering Task Force (IETF) tarafından korunur.
DHCP SERVER NEDİR
DHCP Dynamic host Configuration
Protocol kelimelerinin kısaltmasından oluşmuştur.Türkçe anlamıysa Dinamik
İstemci Ayarlama Protokolü’dür.
Ağdaki
bilgisayarlara belirlediğiniz ip havuzundaki ip’leri otomatik olarak
bilgisayarlara atamanıza yarar. Günümüz ağları çokça bilgisayardan oluşmakta.
100, 200, hatta 1000 bilgisayarlı networkler bile bulunmakta bu ağlar uzaktan
bakıldığında yönetimi çok zor olduğu düşünülmektedir.
Peki
işin gerçeği öylemi? Örneğin 1000 bilgisayarlı bir yapıda her bilgisayara gidip
tek tek ip atamanız
çok uzun bir zamanınızı alacaktır aynı şekilde bu bilgisayarlarının
hangilerinin ip adresleri alıp almadıklarının kontrolüde oldukça zor olacaktır.
Bu noktada Dhcp sistem yöneticisinin imdadına yetişiyor.
Dhcp’nin avantajları nelerdir
1.
Ip adresleri merkezi yoldan dağıtılır.
2.
Cihazlar arası Ip çakışmaları engellenir.
3.
Cihazları tek tek dolaşıp elle Ip vermektense otomatik olarak dağıtır bu sayede
sistem yönetici’sinin iş yükünü hafifletir.
Dhcp’nin bileşenleri nelerdir
Scope (kapsam): network ortamındaki
istemcilere verilecek Ip adresi aralığı ve kiralama süresi gibi bilgileri
içerir.
SuperScope (üst kapsam): SuperScope aynı fiziksel network’te bulunan birden çok
mantıksal Ip Network’ünü desteklerken kullanılabilecek kapsamların yönetimsel
gruplandırmasıdır.
Exclusion Range (dışlama aralığı): Kapsamdaki Ip aralığı içinden başka bir Ip aralığını
dışlamak için kullanılır.Dışlama aralığındaki Ip adresleri network’teki hiç bir
bilgisayara atanmaz.
Address Range (adres aralığı): Dhcp kapsamında otomatik olarak Ip atanabilecek Ip adresleri
havuzudur.
Lease (kiralama): Dhcp sunucusu tarafından belirlenen ve istemci bilgisayarın
kendisi için atanan Ip adreslerini kullanabileceği süredir.Default gelen süre :
8 gün’dür.
Reservation(rezervasyon): Dhcp sunucusu tarafından kalıcı bir Ip adresi atanmak
istendiği zaman rezervasyon işlemi kullanılır. Rezervasyon
cihaz’ın her zaman aynı Ip adresi almasını sağlar.
Scope Options: Ip adresi ve SubnetMask değerinin dışındaki TCP/IP
yapılandırma bilgisidir.Network’teki router veya dns server’ın
bilgileri gibi.
Dhcp relay agent: Kendi segmentinde Dhcp sunucusu bulunmayan istemcilerin Ip
almasını sağlar.
ROUTER NEDİR
Route yön
router da yönlendirici demektir. Bir ağ aktif donanımı olarak da router
yönlendirme işlemi yapmaktadır. Ağdaki bilgisayarların yönlerini bulmalarına
klavuzluk eder. Bir başka deyişle ağdaki ip paketlerini bir networkten başka
bir networke taşımaya yarayan cihazlara router denmektedir. Yönlendirme için
OSI (Open Systems Interconnection) yedi katman modelinin üçüncüsü olan ağ
katmanı kullanılır. Bir router’ın amacı gelen ağ paketlerini incelemektir.
Paketlerin,ağdan geçmesi için en iyi yolu belirler ve switch’ten porta tam
doğru bir şekilde gitmelerini sağlar. Router’lar büyük ağlarda trafiği
düzenleyen en önemli aygıtlardır.
Router’lar hangi bileşenlerden oluşurlar
ROM
RAM
MOTHERBOARD
CPU
SWİTCH NEDİR
Switch’ler (yani anahtarlar) ortamı collission (yani
çakışma) domain’lerine ayıran ve ikinci layer’da (yani katman) iş yapan
cihazlardır. Üzerlerinde yer alan MAC Adres Table’ları (CAM Table) aracılığı
ile ağ içerisinde cihazlar arasında unicast iletişim sağlarlar.
Switch’leri yeni bir network’te kullanmak istediğinizde,
üzerlerinde bulunan yapılandırma bilgisini silmeniz gerekir. Eğer switch daha
önce herhangibir network’te kullanılmadıysa üzerinde herhangi bir konfigürasyon
bilgisi de bulunmayacaktır.
Switch’lerde açma ve kapama düğmeleri yoktur. Güç kablosu
takıldığı anda switch açılır.
Switch üzerindeki ilk konfigürasyonu yapmak için konsol
kablosu ile switch’e COM portundan bağlanmak gerekir. Bunu yapmamızın nedeni
switch’in henüz uzaktan bağlanabileceğimiz bir ip adresinin olmamasıdır.
Switch’ler ve router’lar boot işlemleri sırasında üzerlerinde
bulunan ışıklar vasıtasıyla boot işlemi hakkında bilgi verirler. Bu ışıklara
LED denir.
Cisco switch’ler üzerinde system(SYST) ve redundant power
suply (RPS) denilen iki adet sistem ile ilgili LED bulunur. Bunların dışında
switch mode’larını belirlemek için bir mode butonu ve bu butonun etki ettiği
LED’ler bulunur.
HUB NEDİR
Hub, aldığı sinyalleri tekrar eden basit bir
cihazdır.Birden fazla cihazı örneğin bilgisayar, yazıcı, tarayıcı, ip kamera
gibi cihazların birbirleriyle haberleşmesinin sağlan cihazlardır. Hublar,
switchlere göre aptal cihazlar olarak tabir edilirler çünkü Hublar hangi bilgisayarların
kendisine bağlı olduğunu bilmez. Kaynak veya hedef bilgisayara ait bir network
işletimi gerçekleştirmez yani hub aynı anda hem veri gönderimi ve veri alımı
yapamaz kendisini de switch’den ayıran farklardan biri de budur. Bir diğer
farkı ise hem karmaşık olmayışı, hem de ucuz olmasıdır. Ucuz olması hub’ın çok
tercih edilme sebeplerinden biridir. Ağda bir veri bir bilgisayara
gönderilecekse Hub’lar bu veriyi tüm bilgisayarlara gönderirler veriyi alacak
olan bilgisayar veri kendisine gönderilip gönderilmediğini kontrol eder eğer
kendisine gönderilmişse veriyi alır. Bu işlem ağdaki trafiği artırır.Evlerde
küçük ağlar kurmak için ucuz ve ideal yöntemlerden biridir. Utp kablolar ile
cihazlar hub’a bağlanabilirler.
NSLOOKUP KOMUTU
Nslookup Komutu Dns Serverin Düzgün çalışıp çalışmadığı
kontrol etmek için kullanılır.
Bu komut
nasıl çalışır bunun için Win + R tuşları ile birlikte basılır Çalıştır
komutuna cmd yazarak dos penceresini açmış oluruz.
Açılan bu Dos
penceresine Nslookup yazılarak entere basılır.
HTTPS NEDİR
HTTPS ( Secure Hypertext Transfer Protocol, (güvenli hiper metin
aktarım iletişim kuralı) hiper metin aktarım iletişim kuralının (HTTP) güvenli
ağ protokolü ile birleştirilmiş olanıdır. Klasik HTTP protokolüne
SSL protokolünün eklenmesi ile elde edilir.
İnternette sunucular ve son kullanıcılar arasında
bilgilerin “başkaları tarafından” okunamayacak şekilde nasıl aktarılacağına
dair kurallar ve yöntemleri düzenleyen bir sistemdir. Özellikle internet
üzerinden yürütülen bankacılık işlemleri için banka siteleriyle bağlantı
kurulduğunda ya da kredi kartıyla ödeme yapılan sistemlerde kredi kartı
bilgileriniz doğrulanırken, tarayıcınızdaki adres çubuğunun başında “http”
yerine “https” yazdığını görürsünüz. Başında “https” yazılan adreslerle
bağlantı kurduğunuzda, bilgiler sadece karşı taraf ve sizin tarafınızdan
okunabilecek şekilde şifrelenir. http ile yapılan bilgi alışverişinde ise bir
şifreleme yoktur, başka kişiler de sizin aldığınız ve verdiğiniz bilgilere
ulaşabilir. https, bilgi güvenliği gereken zamanlarda uygulanan bir güvenli
iletişim protokolüdür.
SUNUCU (SERVER) NEDİR
Sunucu (söylemeye alışık olduğumz
şekliyle: Server), herhangi bir ağ üzerinde bir programı veya bir bilgiyi
farklı kullanıcılara/sistemlere paylaştıran/dağıtan donanım veya yazılıma
verilen genel isimdir. Burada temel nokta, sunucuların bir bilgisayar ağına
bağlı olması.
Donanımsal olarak
sunucuların, sorunsuz çalışmak üzere inşaa edilmiş, güvenilir, çoklu
kullanıcıya hizmet eden bilgisayar sistem(ler)i olduğunu söyleyebiliriz.
Örneğin, PC Labs’ın bulunduğu bilgisayar sistemi bir sunucudur ve bu bilgiler Internet
aracılığı ile siteyi ziyaret edenlere bilgiler dağıtılır/paylaşılır. Bilgisayar
sunucularının yanında, yazılım sunucuları da mevcut. Örneğin, MySQL Server bir
veritabanı sunucu yazılımıdır ve bunu bir sunucuya yüklediğimiz zaman bu
sunucuya genellikle database server (veritabanı sunucusu) deriz.
CLİENT NEDİR
Bir ağ üzerinde, sunucu bilgisayarlardan hizmet
alan kullanıcı bilgisayarlarıdır. Bilgiye erişim yetkileri sunucu tarafından
belirlenir.
PROXY NEDİR
Proxy, ya da Türkçe adıyla vekil sunucu, internete erişim sırasında kullanılan bir ara sunucudur. Bu durumda, örneğin bir ağ sayfasına erişim sırasında doğrudan bağlantı yerine:
- Tarayıcı vekil sunucuya bağlanır ve hangi sayfayı istediğini söyler
- Vekil sunucu gerekiyorsa o sayfaya bağlanır ve içeriği alır
- Vekil sunucu tarayıcıya içeriği gönderir
Bilgisayar ağlarında,bir vekil sunucu diğer sunuculardan kaynakları isteyen istemcilerin talepleri için bir aracı olarak davranan sunucudur. Bir istemci vekil sunucuya bağlanır, bazı servisler ister,örneğin bir dosya,bağlantı,ağ sayfası veya farklı bir sunucudan uygun diğer kaynaklar gibi ve vekil sunucusu, kolaylaştırmak ve karmaşıklığını kontrol etmek için bir yol olarak talebi değerlendirir. Bugün birçok vekil, ağ vekilleridir.
Vekil sunucu,internete erişim sırasında ara makine olarak kullanılan makinedır. İnternete erişim sırasında vekil görevi görürler. İnternete erişim sırasında direkt bağlantı yerine bu tür bağlantılar üzerinden bağlanılır ve ana bağlantıyı isteyen makine geçici olarak kimliğini gizleyebilir. Çünkü internete bu makinalar üzerinden bağlanıldığından karşı tarafın, bağlanan makineyi değil üzerindeki vekil sunucuyu görecektir. Bu tür makineler son zamanlarda özellikle hackerlar tarafından kimlik gizlemek için pek tercih edilmiyor. Daha çok ülke kısıtlaması olan sitelere giremeyen kullanıcıların bu yöntemi kullanrak internete girebilmesi gibi.
Bu teknoloji fazladan hız, kontrol, güvenlik, gizlilik ve asgari erişim gibi birçok farklı avantaj da sağlar. Proxy hizmetini genelde internet servis sağlayıcılar, şirketler ve büyük ağlar (kampüs ağları gibi) tarafından kullanılır.
FİREWALL
Firewall (Internet Güvenlik Sistemi), Internet üzerinden bağlanan kişilerin, bir sisteme girişini kısıtlayan/yasaklayan ve genellikle bir Internet gateway servisi (ana Internet bağlantısını sağlayan servis) olarak çalışan bir bilgisayar ve üzerindeki yazılıma verilen genel addır. Firewall sistemleri, bu engelleme işini, sadece daha önceden kendisinde tanımlanmış bazı domain lere erişim yetkisi (telnet,ftp, http vb.) vererek yaparlar. Günümüzde, Internet Servisi veren makinalar oldukça sofistike Firewall sistemleri ile donanmıştırlar.
Sahip olduğu özellikler;
Dahiliye Karşı ve Dış Hücumlar Güvenliğini Sağlamak(Secures Against Internal and External Attacks)
Bilgisayarı Fırsatçılara Karşı Gizlemek ve Taramak(Stealths Your P.C. Against Opportunistic Port Scans)
Kötü Niyetli İnternet Erişimlerini ve Truva Yazılımlarını Engellemek(Blocks Internet Access to Malicious Trojan Programs)
Hırsızlığa Karşı Kişisel Verilerinizi Korumak (Safeguards Your Personal Data Against Theft)
Bilgisayar ve Ağ İçin Tam-Son Nokta Güvenliği Sağlamak (Delivers Total End-Point Security For P.C. and Net)
Bilgisayarı Fırsatçılara Karşı Gizlemek ve Taramak(Stealths Your P.C. Against Opportunistic Port Scans)
Kötü Niyetli İnternet Erişimlerini ve Truva Yazılımlarını Engellemek(Blocks Internet Access to Malicious Trojan Programs)
Hırsızlığa Karşı Kişisel Verilerinizi Korumak (Safeguards Your Personal Data Against Theft)
Bilgisayar ve Ağ İçin Tam-Son Nokta Güvenliği Sağlamak (Delivers Total End-Point Security For P.C. and Net)
[#] Uygulama İzleme Sistemi (Application Monitor)
[#] Bileşenleri Gözleme Sistemi (Component Monitor)
[#] Ağ İzleme Sistemi (Network Monitor)
[#] Uygulama Davranış Analizi (Application Behaviour Analysis)
[#] Bileşenleri Gözleme Sistemi (Component Monitor)
[#] Ağ İzleme Sistemi (Network Monitor)
[#] Uygulama Davranış Analizi (Application Behaviour Analysis)
PİNG NEDİR
Ping süresi, bilgisayarınız ile karşıdaki sunucu arasında bir veri paketinin iletilmesi esnasında geçen süredir. Örneğin Battlefield 3 oynuyorsunuz ve Ping’iniz 50. Bu demektir ki, bilgisayarınızdan çıkan bir paket, BF3 sunucusuna 50 milisaniyede ulaşıyor.
Biraz daha somutlaştırmak gerekirse oyunda bir mermi sıktınız. Bilgisayarınız bu işlemi bir veriye dönüştürür ve sunucuya yollar. Veri sunucuya gidene kadar geçen sürede (örneğin 50ms) rakibiniz hala yerinde ise o mermiyi yer. Ama geçen süre uzarsa mermileriniz sürekli rakibin arkasına denk gelir ve isabet etmez.
Sunucu size ne kadar uzak ise, bu süre de o kadar artmaktadır. Örneğin Türkiyedeki sunuculara 30ms ile bağlanırsınız. Ama Almanya’daki bir sunucuya bağlanmak istediğinizde mesafe arttığı için bu süre 60ms gibi seviyelere çıkar.
Kullandığınız bağlantı tipinin ping’e etkisi büyüktür. Örneğin en kötü ping değeri 3G’de görülmektedir. Zira paketler daha ilk başta kablosuz gittiği için baz istasyonuna ulaşana kadar gecikmeye uğrar. Aynı sunucuya 3G ile yaptığımız bağlantı 53 ms gecikme ile gerçekleşirken ADSL ile yaptığımız bağlantı 13ms ile gerçekleşmektedir.
Ping süresi, bilgisayarınız ile karşıdaki sunucu arasında bir veri paketinin iletilmesi esnasında geçen süredir. Örneğin Battlefield 3 oynuyorsunuz ve Ping’iniz 50. Bu demektir ki, bilgisayarınızdan çıkan bir paket, BF3 sunucusuna 50 milisaniyede ulaşıyor.
Biraz daha somutlaştırmak gerekirse oyunda bir mermi sıktınız. Bilgisayarınız bu işlemi bir veriye dönüştürür ve sunucuya yollar. Veri sunucuya gidene kadar geçen sürede (örneğin 50ms) rakibiniz hala yerinde ise o mermiyi yer. Ama geçen süre uzarsa mermileriniz sürekli rakibin arkasına denk gelir ve isabet etmez.
Sunucu size ne kadar uzak ise, bu süre de o kadar artmaktadır. Örneğin Türkiyedeki sunuculara 30ms ile bağlanırsınız. Ama Almanya’daki bir sunucuya bağlanmak istediğinizde mesafe arttığı için bu süre 60ms gibi seviyelere çıkar.
Kullandığınız bağlantı tipinin ping’e etkisi büyüktür. Örneğin en kötü ping değeri 3G’de görülmektedir. Zira paketler daha ilk başta kablosuz gittiği için baz istasyonuna ulaşana kadar gecikmeye uğrar. Aynı sunucuya 3G ile yaptığımız bağlantı 53 ms gecikme ile gerçekleşirken ADSL ile yaptığımız bağlantı 13ms ile gerçekleşmektedir.